• 13.0 ºC  / 55.3 ºF   
  • Miasto Gdańsk
  • Miasto Gdańsk
  • PL / EN / DE / SE / RU / NO
  • Kontrast Kontrast
Irlandia, a sprawa Gdańska
W tym tygodniu chcemy rozpocząć nowy cykl artykułów. Artykułów poświęconych związkom różnych państw europejskich z naszym Gdańskiem, na przestrzeni dziejów. Teksty są autorstwa wybitnego znawcy Gdańska – profesora Andrzeja Januszajtisa.
A
A
Data modyfikacji: 26 kwietnia 2019 r.
 
 

 

W każdym tygodniu chcemy przybliżyć Wam fascynujące fakty z historii naszego miasta, które niekoniecznie są szeroko znane. Pojawią się więc tak kluczowe kraje jak: Niemcy, Niderlandy, Francja, ale także wiele, wiele innych. Cykl zaczynamy od Irlandii. Miłej lektury.

 

Irlandia

   Relacje Gdańska z Irlandią są słabo poznane. W średniowieczu gdańskie statki raczej nie zawijały do irlandzkich portów, brak też informacji o irlandzkich kupcach w Gdańsku. Najsłynniejszy irlandzki produkt eksportowy, sukno, trafiało do nas przez Anglię, W 1385 r. nieuczciwi kupcy sprzedawali je jako sławne z wysokiej jakości wyroby z Arras. Trafiało do nas również płótno z Ulsteru. Z kolei nasze drewno cisowe, z którego produkowano najlepsze brytyjskie łuki, mogło trafiać przez Gdańsk i Anglię także do Irlandii.

   W obcych portach zdarzały się spotkania z irlandzkimi marynarzami. Gdy w 1443 w Baie, dokąd wszyscy pływali po sól, doszły do zwady między kilkusetosobowymi grupami Holendrów i Anglików, z którymi byli także Irlandczycy, obecni tam żeglarze z Prus, w tym gdańszczanie, zaproponowali, by marynarze załatwiali swoje sprawy (także religijne) w oddzielnych miejscowościach nad zatoką – Holendrzy w Bonge, a Brytyjczycy z Irlandczykami  w Bourgneuf – co przywróciło spokój.

   Najwyższą władzą w międzywojennym Wolnym Mieście Gdańsku był (w założeniu) Wysoki Komisarz Ligi Narodów. W latach 1934-1936 pełnił tę funkcję irlandzki dyplomata Sean Lester (1888–1959). Niejednokrotnie wysyłał do Ligi raporty o łamaniu przez rządzących tu od 1933 r. hitlerowców gdańskiej konstytucji i o dyskryminacji Żydów. W 1936 podał się do dymisji. Od 1940 r. był (ostatnim) Sekretarzem Generalnym Ligi Narodów. Pamiątką po nim jest otwarta w 2010 r. sala Lestera w dawnej gdańskiej rezydencji Wysokich Komisarzy (dziś Ratusz Nowy).

Sean Lester
Sean Lester
Gedanopedia

W niemieckim obozie dla rosyjskich jeńców wojennych na Przeróbce przebywała od 1916 r. grupa irlandzkich jeńców z wspieranej przez Niemców tzw. Brygady Irlandzkiej, która miała doprowadzić w Irlandii do powstania przeciw Anglikom, co się jednak nie udało. Do Brygady zgłosiło się zaledwie 56 ochotników, a powstanie upadło. Po wojnie niektórzy Irlandczycy pozostali w okolicach Gdańska.