Styl gotycki w sztuce i architekturze wykształcił się na terenie Francji w XII w. jako bezpośredni następca stylu romańskiego. Dzięki nowym rozwiązaniom konstrukcyjnym możliwe było wyjście poza dotychczas stosowane zasady wznoszenia budynków i osiągnięcie bryły nowego typu. Po czasach ciężkich romańskich budowli przyszła pora na strzelistość i smukłość gotyckich obiektów. Tę rewolucję architektura zawdzięcza wynalezieniu systemu przyporowego: ciężar konstrukcji przeniósł się ze ścian budowli na filary wewnątrz budynku i przypory na zewnątrz (rzadziej wewnątrz). Dzięki temu można było wznosić nie tylko znacznie wyższe budynki, ale też dużo lepiej oświetlone większymi połaciami okien. Styl gotycki w miarę upływu czasu ulegał modyfikacjom, dlatego wyróżnić można trzy jego okresy: wczesny, dojrzały oraz późny zwany także płomienistym, ponieważ cechowała go największa strzelistość.

Co zatem wyróżnia obiekty architektury gotyckiej? Wymieńmy kilka charakterystycznych cech:

• budowle najczęściej wznoszone były na planie krzyża;
• często stosowano sklepienia typu krzyżowo-żebrowego;
• kościoły wznoszono głównie w systemie bazylikowym (nawa główna jest wyższa od naw bocznych) i halowym (wszystkie nawy są tej samej wysokości);
• łatwo zauważyć specyficzny, szkieletowy system konstrukcyjny: z zewnątrz budynek oparty jest na przyporach, a wewnątrz zaobserwujemy łuki i filary;
• zastosowanie ostrych (łamanych) łuków w oknach, portalach i innych elementach architektonicznych;
• wykorzystanie wysokich, smukłych okien, bardzo często zdobionych witrażami.

Warto dodać, że choć czas gotyku nazywa się często „epoką katedr”, to w tym okresie nastąpił też znaczny rozwój architektury świeckiej i obronnej – budowano ratusze, sukiennice, kamienice, mury miejskie, baszty, zamki, młyny, spichrze i inne.

Gotyk z Francji szybko rozprzestrzenił się do Anglii i Niemiec, a w XIII w. za pośrednictwem zakonu cystersów zawitał również do Polski. Pomorskie – bardzo bogate – dziedzictwo gotyckie charakteryzuje wykorzystanie czerwonej cegły, a jego rozwój Gdańsk i region zawdzięczały rządzącemu tu twardą ręką w XIV i w pierwszej połowie XV w. zakonowi krzyżackiemu. Późnogotyckie budowle powstawały na Pomorzu jeszcze w pierwszych dziesięcioleciach XVI w.

Ważną rolę w dziejach gdańskich kościołów odegrała reformacja, która rozpoczęła się w mieście w 1523 r.: większość tutejszych kościołów przyjęła nauki protestantów, co zapoczątkowało proces wyzbywania się dotychczasowych ozdób wypełniających wnętrza świątyń. Protestanckie kościoły słyną wszak z surowych wnętrz.

START SZLAKU

Dworzec Gdańsk Główny, ul. Podwale Grodzkie 1

SPOSÓB PRZEJŚCIA DO PUNKTU 1

Kościół znajduje się niemal naprzeciwko dworca. Należy przejść na drugą stronę ul. Wały Jagiellońskie (tunel podziemny), a następnie iść wzdłuż tej ulicy, mijając gmach kina Cinama City Krewetka.